De Alchemie van J.K. Rowling

Harry [5]

De zeven beproevingen (1) De zeven beproevingen in het eerste deel beschreven, geven een opsomming van wat een mens met een ontwakende onsterfelijke ziel moet ondergaan om zijn eerste bevrijdende daad te kunnen stellen, namelijk zich losmaken van het stoffelijke vlak. Eerst gaat Cerberus [Pluisje], de driekoppige hond, hem te lijf. Cerberus vertegenwoordigt de krachten uit het verleden die ons gebonden houden aan de wereld van ruimte en tijd. De rivier de Styx verbeeldt de grens tussen het gevallen universum en de oorspronkelijke zuivere wereld van God. Om die grens te passeren, moeten we allereerst voorbij Cerberus zien te komen. Hij is de spiegel van het verleden, eigenlijk een waanvoorstelling. Waarom heeft hij drie koppen? Het doet ons denken aan de drie verzoekingen van Jezus in de woestijn. Ook hij was er op dat moment klaar voor, om de grens te overschrijden tussen aarde en hemel, tussen het zevende en het zesde kosmische gebied, het Nirwana.

Een van de grote krachten die ons aan deze wereld gebonden houden is angst. De mens die van angst bevrijd wil worden moet de goede motivatie hebben. Harry werd gemotiveerd door een grote zuiverheid. Hij wilde de wereld redden van Voldemort. Onbaatzuchtigheid is de enige manier om angst te overwinnen. Angst kan niet door moed alleen overwonnen worden. Met alleen moed zou Harry door Fluffy zijn verslonden. Harry kon de angst in slaap sussen met zijn fluitspel. De door Harry gespeelde muziek symboliseert de vibraties van zijn zuiverheid, zijn zuivere motieven.

Een andere kracht die ons aan dit universum gebonden houdt is dogmatiek, onbetwistbare leerstellingen.

‘Geef het leren op en maak een eind aan uw moeilijkheden’, zegt Lao Zi (Tao Teh King 20). Niettemin, omdat we nu eenmaal in deze wereld leven, zullen we moeten studeren. We hebben een zekere hoeveelheid kennis nodig om een betekenisvol leven te leiden. En daarom denken wij dat wij ons ook naar het Nirwana een weg kunnen ‘leren’. Een grote vergissing. Lao Zi voegt hieraan toe: ‘Andere mensen zijn doordringend van doorzicht, maar ik ben dom.’ Maar: ‘Ik ben anders, omdat ik de moeder vereer die alles voedt.’ Wie is die grote moeder? Wel, Lily natuurlijk.

Noch leren, noch studeren, noch kennis, opgeslagen in de hersenen kan ons voorbereiden op de overweldigende schoonheid van het koninkrijk der hemelen. Het ligt in een ander universum, op een ander vlak, in een dimensie waar tijd en ruimte niet bestaan. Niets in ons universum is daarmee te vergelijken. Er zijn geen woorden om het te beschrijven, geen afbeelding kan ons enig idee geven. Zelfs de meest hemelse muziek kan ons niet de geringste aanwijzing geven waar het op lijkt.

Maar we hebben een klein stukje van de hemel in ons! Dat is de grote moeder, de lelie in ons binnenste. Daarvoor moeten wij het dogma laten varen en ons richten naar de stem van Tao in ons.

Toen Harry elf jaar werd, ontving hij een uitnodigingsbrief om naar Zweinstein te komen. In hoofdstuk 6 legde ik uit dat de kandidaat voor bevrijding een brief in zijn hart draagt. De aankomend alchemist heeft alle instructies om lood om te zetten in goud, klaarliggen in zijn hart. Ze liggen daar al miljoenen jaren, maar we hadden het te druk om ze te lezen. Dan trouwt James met Lily en wordt Harry geboren. Nu kunnen we de brief in het hart lezen en de alchemische processen met grote vreugde uitvoeren. We kunnen de dogma’s over boord gooien. We leven dan vanuit de instructies in het hart, die ons door de grote moeder zijn gegeven.

De derde kop betekent valse idolen. Dit is een zeer grote en gevaarlijke kop, omdat er in ons verleden vele idolen waren, die we in de loop van honderden incarnaties hebben gekoesterd. Wanneer we het pad van bevrijding bewandelen, lopen we tegen deze aanzichten uit het verleden aan. We zullen dan ontdekken dat sommige van deze idolen beslist niet dood zijn.

We zijn allemaal omringd door gedachtevormen die wij in het verleden hebben verzameld. Dat zijn onze persoonlijke idolen die we moeten loslaten, één voor één. Maar hoe doen we dat? Door ons te richten op de grote moeder. Zij zal ons Harry schenken, de nieuwe ziel, en dan zal ons hart dermate vervuld raken van liefde voor hem, dat alle idolen in onze aura zullen verzwakken en afsterven.

Het belangrijke woord voor ‘het verslaan van Cerberus’ is: ‘zelfovergave’. Wanneer we ons overgeven aan de innerlijke Christus, zal hij onze angst uitdrijven, alsook onze gehechtheid aan dogma’s en valse idolen. Hij zal ons de magische fluit van zuiverheid geven en de oude Cerberus in slaap sussen. Dat staat vast!

De zeven beproevingen (2) De tweede proef die Harry en zijn vrienden op hun weg vinden, is een wrede, moordende plant, die ‘Duivelsstrik’ heet. Voor ze het weten zijn zij verstrikt in haar slangachtige tentakels. Wij weten uit deel vijf dat iemand gemakkelijk door deze plant kan worden gewurgd. Hoe meer zij met de ranken worstelen, des te strakker wordt hun greep. De kinderen begrijpen dat zij rustig moeten blijven en helder moeten denken. Hermelien herinnert zich dat deze plant geen licht verdraagt, daarom ontsteekt zij een vuur. De plant trekt zich terug en de kinderen zijn vrij.

Ik denk dat dit ons laat zien dat de alchemist zijn hele onverdeelde aandacht moet geven aan het proces van bevrijding, zodat hij kalm kan blijven en kan uitvinden wat er moet gebeuren. De kandidaat voor de bevrijding loopt altijd het gevaar om door emoties te worden overweldigd. Sterke emoties zijn geen hulp bij het gaan van het pad, omdat de kandidaat dan de controle verliest. Zij kunnen de nieuwe ziel schaden als de kandidaat zich door hen laat meeslepen. De weg is uitzonderlijk mooi en soms kan men worden overweldigd door de zuivere pracht ervan, maar zodra men de controle over zijn emoties verliest, zullen zij de nieuwe ziel wurgen. Het hart van de kandidaat kan met grote vreugde en liefde voor anderen worden vervuld, zonder door sentimentaliteit te worden meegesleept of tot tranen te worden bewogen. De kandidaat moet leren zich te beheersen en zich wenden tot het licht van de rede, teneinde de band met de realiteit niet te verliezen en zich concentreren op het doel van het pad.

Bij de derde proef moeten ze een afgesloten deur openen. De sleutel is er, maar die heeft vleugels en vliegt omhoog tot vlak onder het plafond, temidden van honderden andere sleutels. Het is belangrijk om bij elke proef te zien wie van de drie kinderen het probleem oplost. Als het Hermelien is, is het denken van de kandidaat de oplosser van het probleem. Als het Ron is, is het de oude, aardse persoonlijkheid en als het Harry is, is het de nieuwe, onsterfelijke ziel. In het geval van Cerberus (‘Pluisje’) was het Harry en dus de nieuwe ziel, die fluit speelde – de harmonische trillingen van de zuivere Ziel. In het geval van Duivelsstrik was het Hermelien en dus het denken, maar zij werd geholpen door Ron. In het geval van de vliegende sleutels is het opnieuw Harry. Hij is een uiterst bekwame vlieger en kan dingen zien, die anderen niet zien kunnen. Zijn uitstekende vliegkunst symboliseert duidelijk de hoogte van zijn aspiraties. De nieuwe ziel kan tot grote geestelijke hoogten opstijgen. Ze heeft ook een uiterst scherp onderscheidingsvermogen. En zo zien wij dat voor de nieuwe ziel geen deur gesloten kan blijven. Zij kan alle deuren openen en elke hindernis overbruggen.

De zeven beproevingen (3) De vierde beproeving is een reusachtig schaakbord, met stukken die elkaar een doodklap geven wanneer ze een zet winnen. De kinderen moeten de plaats innemen van een schaakstuk en een spel winnen om aan de andere kant van het schaakbord te komen en zo hun zoektocht voort te kunnen zetten.

Dit spel herinnert ons aan het schaakspel dat in De Alchemische Bruiloft van Christiaan Rozenkruis wordt gespeeld op de zevende dag. Christiaan Rozenkruis vertelt ons dat het spel dat hij zag de strijd tussen goed en kwaad verbeeldt.

Het schaakspel in Harry Potter kunnen we in hetzelfde licht zien. Merk op dat Ron het spel leidt. Met andere woorden: de oude aardse persoonlijkheid speelt hier de hoofdrol.

Harry Potter vertelt ons hier dat de aardse persoonlijkheid een sterk besef van goed en kwaad moet hebben. Hij moet een goed onderscheidingsvermogen hebben voor wat juist is en wat verkeerd. Aan het eind van het spel offert Ron zichzelf op aan de witte koningin, zodat Harry de koning schaakmat kan zetten. De aardse persoonlijkheid moet zich opofferen, opdat de nieuwe ziel zijn glorierijke tocht kan gaan, terug naar het vaderland. Dat is de betekenis van de woorden, ‘Hij die zijn leven wil geven om mijnentwil, zal het vinden’.

In het Nieuwe Testament wordt dit duidelijk gemaakt door de onthoofding van Johannes en de komst van Jezus op het toneel. Gelukkig sterft Ron niet in dit stadium, maar wordt hij door de koningin alleen bewusteloos geslagen.

De vijfde beproeving is een reusachtige trol die de doorgang bewaakt. Maar de drie kinderen hebben deze beproeving in een eerdere poging al succesvol doorstaan en hoeven dat niet over te doen. De trol is al bewusteloos.

Het was alweer Ron die de trol versloeg. Hij riep een toverspreuk die de knuppel van de reus optilde en op diens schedel liet beuken. Hier wordt ons duidelijk gemaakt, dat de aardse persoonlijkheid moet leren om de neigingen en hartstochten van zijn lagere natuur en van zijn mentaliteit onder controle te brengen. Ron ondervindt tot zijn verbazing, dat hij tot grotere dingen in staat is dan hij wist. Wanneer wij in zelfovergave het Pad gaan, kunnen ook wij verrast zijn over wat wij kunnen bereiken.

De zeven beproevingen (4) De bewusteloze Ron achterlatend, gaan Harry en Hermelien een ruimte binnen, waar zij door vuur worden ingesloten en niet voorof achteruit kunnen, tot zij een logisch raadsel hebben opgelost. Duidelijk is dat Hermelien het raadsel oplost, aangezien zij de verpersoonlijking is van het vernieuwde denken van de zoeker naar de Nieuwe Ziel.

Mijn uitleg van deze symboliek is dat de alchemist intelligent te werk moet gaan, wil hij vooruitgang boeken. Hoewel het hart, het centrum van de Nieuwe Ziel, altijd het initiatief neemt op het Pad, moet het hoofd ervoor zorgen dat de kandidaat logisch en intelligent te werk gaat. Samen slagen zij.

Ik wil even afdwalen en een vraag stellen. Hier volgt een kort fragment uit het boek:

Hermeliens onderlip trilde. Plotseling stormde ze op Harry af en omhelsde hem. ‘Hermelien!’ ‘Harry – Je bent echt een groot tovenaar!’ ‘Ik ben niet zo goed als jij’, zei Harry opgelaten, terwijl ze hem weer losliet. ‘Ik!’ zei Hermelien. ‘Ik heb alles uit boeken! En ik kan goed leren. Er zijn belangrijkere dingen – vriendschap en moed en – o Harry, wees voorzichtig!’

Uit: De Steen der Wijzen, p 212

Zoals u hierboven kunt zien, zegt Hermelien: ‘vriendschap en moed en’– ja, en... wat nog meer? Vanaf de eerste keer dat ik dit las, heb ik gedacht dat zij wilde zeggen: ‘liefde’, maar dat ze te beschaamd was om het uit te spreken. Het leek me duidelijk en ik dacht dat iedereen hetzelfde zou denken. Nu echter, jaren later, stel ik vast dat niemand anders deze gedachte heeft. Mijn vraag luidt: wat denk je dat het ontbrekende woord is?

Terug naar Harry. Er is maar één portie toverdrank om in de volgende kamer te komen, dus gaat Harry er alleen naar binnen. De nieuwe ziel moet deze proef alleen doorstaan. Wanneer de ziel een ‘allesof-niets’ situatie ontmoet, zal ze op eigen kracht moeten handelen. Wanneer Harry de volgende ruimte binnengaat, ontmoet hij een man met twee gezichten ‑ een van voren en een van achteren. Ik denk dat dit wijst op het ‘hoger zelf’ (het microkosmische zelf), dat zowel goed als slecht is.

Vandaar dat Krinkel, sprekend als Voldemort, zegt: ‘Er is geen goed of kwaad, alleen macht en mensen die te zwak zijn om die te grijpen…’ Zoals ik in mijn bespreking over Voldemort al zei, is het microkosmische zelf onpersoonlijk en kent het geen goed of kwaad, enkel macht.

Harry kan de Steen uit de Spiegel van Neregeb nemen, omdat hij niet van plan is de Steen te gebruiken. Ik geloof dat dit de bevrijding symboliseert van gehechtheid van de ziel aan de stofsfeer. De Steen kan goud maken en levenselixer. Met andere woorden: de eigenaar van de Steen kan oneindig lang leven in volledige gezondheid, met alle luxe die hij maar wil. Harry denkt niet aan zichzelf en niet aan eeuwigdurende gezondheid, macht en aanzien. Hij denkt alleen maar aan het verslaan van Voldemort.