De Alchemie van J.K. Rowling

Deel 2: De drie magische bollen

Hoe worden in Harry Potter de drie geboorten gesymboliseerd? Hoe symboliseert Neville Longbottom de medulla oblongata?

De geboorte van de zoeker wordt verbeeld in de gebeurtenissen waarbij Harry – letterlijk – een zoeker wordt. In hoofdstuk negen van deel één krijgen de kinderen hun eerste vliegles. Vliegen is een symbool van het zoeken naar geestelijke hoogten.

Neville Longbottom brengt naar de les een bol mee die ‘Geheugensteen’ wordt genoemd. Deze steen symboliseert een onbewuste kracht in de mens. Het is de pre-herinnering die de persoon het gevoel geeft dat hij lang geleden in een koninkrijk leefde; dat hij van koninklijken bloede is en dat hij bijzonder is. Het is de onbewuste herinnering aan zijn afstamming van David, de goddelijke mens, de zoon van de heer der heerscharen.

Neville laat de Geheugensteen vallen zonder dat hij het merkt, waarop die wordt opgeraapt door Draco Malfidus, het oude slangenvuur in het ruggenmerg. Dat verzet zich immers tegen de geboorte van de zoeker. Draco vliegt er mee weg met de bedoeling de bol te laten verdwijnen. Maar Harry, hoewel hij nooit eerder heeft gevlogen, springt op zijn bezemsteel en merkt tot zijn stomme verbazing dat hij als vlieger een natuurtalent is. Draco gooit de bol hoog in de lucht en tot ieders verrassing, inclusief die van Harry, vangt Harry de bol en brengt hem terug naar Neville. Het gevolg is dat Harry – in plaats van van school te worden gestuurd door professor Anderling, die Harry de kleine bol ziet vangen – wordt benoemd tot zoeker in het Zwerkbalteam.

De geboorte van de nieuwe ziel

Vlak voor de geboorte van Harry doet Sibylla Zwamdrift een voorspelling aan Perkamentus. Haar profetie komt erop neer dat er een kind, dat geboren gaat worden op 31 juli, Voldemort tenslotte zal verslaan. Het Ministerie van Toverkunst neemt kennis van alle voorspellingen. Van elke maakt het vervolgens een kopie, die wordt opgeslagen in een glazen bol, die wordt bewaard in de Hal der Profetieën. Severus Sneep die in die tijd voor Voldemort werkt, hoort een deel van de profetie. Hij vertelt Voldemort erover. Die vat het plan op om deze vijand uit te schakelen, voordat hij te machtig wordt. Maar er is één probleem: op 31 juli worden er twee jongens geboren: Harry Potter en Neville Longbottom. En beiden voldoen aan de voorwaarden die in de profetie worden genoemd. Zowel het Ministerie van Toverkunst als Voldemort zijn er niet zeker van op wie van de twee jongens de profetie betrekking heeft. Voldemort besluit dat het Harry moet zijn en daarom wordt de profetie in het ministerie voorzien van een label met de naam van Harry. In deel vijf slaagt Voldemort erin Harry binnen te lokken in de Hal der Profetieën, waar hij hem zover wil krijgen dat hij de glazen bol vindt en aan Voldemort geeft, zodat die de volledige versie van de profetie kan horen. Als goede vriend van Harry gaat Neville met Harry mee, maar, door een vloek van een ondergeschikte van Voldemort, schopt Neville de glazen bol uit Harry’s hand waardoor de bol breekt. Zoals we kunnen zien wordt hier in het epos de geboorte van de nieuwe ziel nauw verbonden met de werking van de medulla oblongata. Op het moment dat de medulla oblongata actief wordt (‘wordt geboren’) en deze de tweede straal van geestelijke energie – de zoon – toestaat het hart binnen te gaan, bevalt de Lelie in Godric’s Hollow van een zoon. En ook met de tweede geboorte wordt een bol verbonden, net als bij de eerste geboorte. En net als Neville de eerste bol, de Geheugensteen, kwijtraakte, raakt hij ook de tweede bol, de profetie, kwijt.

De geboorte van het nieuwe bewustzijn

In Harry Potter wordt dit meest heilige moment beschreven aan het eind van deel zeven. Harry heeft zich vrijwillig aan de Vloek Des Doods van Voldemort blootgesteld en is teruggekomen van King’s Cross. Voldemort gaat naar de verdedigers van Zweinstein, om hun overgave te eisen. Neville Longbottom stormt naar voren om Voldemort te tarten. Voldemort sommeert de sorteerhoed en zet die op Nevilles hoofd. De hoed vliegt in brand en Nevilles hoofd wordt overdekt met vlammen, net als de apostelen met Pinksteren. Uit de hoed komt het zwaard van Griffoendor tevoorschijn en Neville grijpt het. Hij gebruikt het om het hoofd af te slaan van het laatste Gruzielement – Nagini – de grote slang. Voldemort is nu sterfelijk. Deze keer is de bol de beschermende bol, die Voldemort heeft aangebracht rond Nagini. Die bol werd slechts een paar minuten voor Neville de slang doodt vernietigd. Deze magische bol wordt gebroken door Voldemort zelf, als hij denkt dat hij de strijd heeft gewonnen. Als hij dat niet had gedaan zou Neville de slang nooit hebben kunnen doden.

Deze scene beschrijft symbolisch precies datgene, wat in het echte leven gebeurt, als de heilige geest neerdaalt op een pelgrim. Zijn hoofd wordt gevuld met het nieuwe goddelijke bewustzijn, gesymboliseerd door de vlammen rond zijn hoofd. Het oude slangenvuur wordt daarop onthoofd. Het slangenvuur is de kracht die het ruggenmerg vult van de hersenen tot de plexus sacralis. De oude ziel is volledig gestorven en de nieuwe ziel is bewust geworden. De pelgrim is voor eeuwig bevrijd.

Tenslotte twee vragen: Waarom is er een bol verbonden aan elk van de drie gebeurtenissen in het leven van Neville? Ik denk dat de bol het idee van geboorte symboliseert, net als een ei dat doet.

Waarom wordt Neville eerst opgevoerd als vergeetachtig, stuntelig en ‘het zwakste jongetje van de klas’? Ik denk dat er meerdere redenen zijn. Een daarvan is dat in de zeven delen van Harry Potter de auteur altijd heeft benadrukt dat mensen in mindere positie helden kunnen zijn: Harry met zijn goedkope bril, Hermelien met haar woeste haar en haar betweterige houding en Ron met zijn rode haar. Maar als het verhaal zich ontwikkelt zien wij dat Harry het altijd opneemt voor Neville en hem van advies dient. Neville luistert naar die raad en brengt hem in praktijk. In dat opzicht is Neville het volmaakte voorbeeld van de alchemist, die de raad volgt van de nieuwe ziel in het hart. Een andere reden is dat de auteur ervan houdt om haar lezers te verrassen, net als Sneep ons verrast met zijn onbevreesde zelfoffer en zijn liefde voor Lily in deel zeven en net als Neville dat doet met zijn onbevreesde heldendom